شرایط سالن بافندگی فرش های ماشینی

عوامل موثر در سالن های بافندگی فرش

برای داشتن کیفیت بالای فرش و راندمان مطلوب تولید، سالن های بافندگی فرش باید دارای شرایط مناسب و استاندارد ویژه خود باشند.

عوامل متعددی که شرایط سالن های بافندگی فرش را تعیین می کنند به شرح زیر می باشند :
 
الف – دما

دما یکی از مؤثرترین عوامل محیطی درسالن های بافندگی فرش ماشینیمی باشد. درجه حرارت سالن های بافندگی فرش مانند اکثر سالن های دیگر صنعت نساجی، باید بین۲۰ تا ۲۵ درجه سانتی گراد باشد. از آن جایی که الیاف و نخ های حاصل از آن ها، موادی ویسکوالاستیک هستند، به راحتی تحت تأثیر درجه حرارت محیط قرار گرفته، خواص فیزیکی- مکانیکی آنها تغییر می کند. به طور مثال افزایش دما در بسیاری از الیاف سبب کاهش «استحکام» و افزایش «ازدیاد طول تا حد پارگی، الیاف و نخ می شود.

تیغ خوردن و در نتیجه پاره شدن فرش حین بافت، تنها یکی از معضلاتی بود که در زمستان ها، بسیاری از کارخانجات تولید فرش ماشینی ماکویی را دچار خسارت می کرد. از این رو، اکیدا توصیه می شود تا در سالن های بافندگی دما به خوبی کنترل شود. به همین منظور، یکی از الزامات سالن های بافندگی، سیستم های تهویه مطبوع آنها می باشد.

ب – رطوبت

یکی دیگر از عوامل مؤثر بر راندمان تولید، رطوبت نسبی سالن های بافندگی فرش ماشینی می باشد. رطوبت نسبی مناسب برای این دسته از سالن ها، بین ۶۵ تا ۷۵٪ بسته به نوع الیاف مصرفی می باشد. هرگونه افزایش یا کاهش رطوبت می تواند اثرات نامطلوبی بر کیفیت افرش تولیدی و همچنین راندمان تولید داشته باشد.

به طور کلی، بسیاری از الیاف دارای جذب رطوبت هستند و میزان این جذب بر خواص فیزیکی- مکانیکی الیاف و نخ تولید شده از آنها تأثیر می گذارد. به جز در موارد استثنا (مانند پنبه)، در اکثر الیاف با افزایش میزان رطوبت محیط و در نتیجه افزایش میزان جذب رطوبت لیف، استحکام لیف کاهش و ازدیاد طول تا حد پارگی آن افزایش می یابد. چنان چه رطوبت سالن بیش از حد کاهش یابد، میزان پارگی نخ های جوت و هم چنین چله پنبه ای و پنبه اپلی استری افزایش چشمگیر خواهد داشت.

علاوه بر آن با کاهش بیش از حد رطوبت سالن، میزان الکتریسیته ساکن الیافی چون پلی استر در داخل قفسه (گریل) و مخصوصا پشت ماشین بافندگی افزایش یافته، پارگی این نوع نخها به شدت زیاد خواهد شد .

از آن جایی که نخ های خریداری شده می تواند شرایط دما و رطوبت متفاوتی از شرایط سالن بافندگی داشته باشد، توصیه می شود آنها را به مدت حداقل ۲۴ ساعت در سالنی با شرایط استاندارد قرار دهند تا از نظر دما و رطوبت با شرایط سالن بافندگی سازگار گردند.

در بسیاری از کارخانجات فرش ماشینی که سالن مجزایی برای این کار تعبیه نشده است، گوشه ای از سالن بافندگی به انبار نخ اختصاص یافته است که در این صورت سازگاری نخ ها با شرایط سالن و آماده سازی آنها قبل از بافت به طور خودکار صورت می پذیرد.

 ج – نور

با توجه به این که بافنده و کمک بافنده ماشین های بافندگی باید در هر لحظه کنترل هزاران سرنخ اعم از چله و خاب را با چشم خود انجام دهند، میزان نور سالن بافندگی یکی از مهم ترین عوامل مؤثر بر کارایی آنها خواهد بود.

در بسیاری از سالن های بافندگی فرش ماشینی از نور مصنوعی لامپهای فلوروسنت (مهتابی) و یا کم مصرف جهت تأمین نور سالن استفاده می شود. استفاده از نور طبیعی که معمولا از طریق پنجره های برخی سالن های بافندگی به داخل تابیده می شود، به دلیل متغیر بودن محل تابیدن وشدت آن به هیچ وجه مناسب سالن های بافندگی فرش نیست.

در ماشین های جدید بافندگی، سازندگان ماشین به نورسالن اکتفا نکرده، برای افزایش کارایی بافنده و کمک بافنده، در قسمت های مهم ماشین که تعداد سرنخ بسیار بالایی وجود دارد، منبع های نوری موضعی نصب نموده اند.

 مهم ترین قسمت های ماشین که در آنها نور موضعی ایجاد شده عبارتند از:

داخل قفسه ماشین (گریل)، محل ورود نخهای چله و اخاب به ماشین بافندگی در پشت ماشین (حد فاصل غلتکهای چله و میل میلکها) و محل بافت فرش (جهت کنترل هرچه بهتر عیوب حین بافت توسط بافنده). علاوه بر میزان نور، یکنواختی نور تابیده شده به محل تجمع نخ های چله و خاب نیز بسیار مهم می باشد. تغییر شدت نور در قسمتهای مختلف ماشین می تواند برای کمک بافنده خطای دید به وجود آورده، کارایی او را کاهش دهد.

 د- سایر شرایط

علاوه بر دما، رطوبت و نور سالن های بافندگی فرش ماشینی، نکات دیگری در خصوص فضای فیزیکی این نوع از سالن ها وجود دارد که رعایت آنها نه تنها می تواند راندمان تولید را افزایش داده، بلکه از برخی خطرات و زیان های احتمالی جلوگیری کند. یکی از این نکات، جدایی انبار فرش های تکمیل و بسته بندی شده از سالن بافندگی است.

بهتر است سالن مجزایی در مجاورت سالن بافندگی به این منظور اختصاص یابد تا ضمن کنترل دقیق تر ورود و خروج محصول، از سرایت آتش به هنگام آتش سوزی های احتمالی و در نتیجه سنگین تر شدن خسارت جلوگیری شود.

همچنین، توصیه می شود تا بخش کنترل فرش تکمیل شده و قسمت بسته بندی در سالنی مجزا از سالن بافندگی تعبیه شده یا حداقل با دیوار یا پارتیشن بلند فلزی جداسازی شود تا پرز الیاف و غبار ناشی از بافت، بر روی فرش در حال بسته بندی قرار نگیرد.

علاوه بر آن، رعایت نکات ایمنی به ویژه در خصوص پیشگیری از آتش سوزی در سالن های بافندگی یکی از نکات بسیار مهم می باشد. تأمین و تجهیز سالن بافندگی و سالن های مجاور به کپسول های آتش نشانی، آموزش مستمر کارکنان در خصوص آشنایی با انواع آتش و نحوه خاموش کردن هر یک از آنها و… می تواند نقش پیشگیرانه و بسیار مؤثری در این زمینه داشته باشد.

بیشتر بخوانید:

        روش اندازه گیری ضخامت فرش ماشینی

        چسب آهار و ویژگی های آن در بافت فرش ماشینی

منبع:برگرفته از کتاب تخصصی فرش ماشینی دکتر منصور دیاری