گره واردات بر تار و پود فرش ماشینی ایران/ احیای کارخانه پلی اکریل، صنعت فرش ماشینی را زنده می کند؟

شهرستان آران و بیدگل به عنوان قطب صنعت فرش ماشینی کشور به دلیل مشکل در تامین مواد اولیه گرفتار رکود و کاهش تولید شده است.

فرش ماشینی امروزه به یکی از اجزای جدا نشدنی منازل بسیاری از ما ایرانیان تبدیل شده است،  فرش  ماشینی که بر خلاف قالی دستباف  توسط ماشین‌آلات صنعتی بافته می‌شود در خارج کشور هم طرفداران زیادی پیدا کرده است.

شهرستان آران و بیدگل با تولید سالانه بیش از ۷۰ میلیون مترمربع فرش ماشینی، به عنوان قطب این هنر صنعت در کشور شناخته می‌شود، اما تولید فرش ماشینی مدت هاست که  به دلیل مشکل تامین مواد اولیه با کاهش تولید و صادرات رو به رو شده و علاوه بر این، بالارفتن قیمت‌ها، توان خرید را از مشتری داخلی هم گرفته است.

مهم‌ترین مشکل صنعت فرش ماشینی را می‌توان تامین مواد اولیه دانست، بخش اعظمی از مواد اولیه مورد نیاز این صنعت، الیاف اکریلیک است که به صورت وارداتی از کشور‌های مانند هند و چین وارد می‌شود و این درحالی است که کارخانه پلی اکریل اصفهان در فاصله ۲۴۰ کیلومتری شهرک صنعتی فرش آران و بیدگل توان تامین این مواد اولیه را دارد، اما سال هاست که خطوط تولیدش با خصوصی سازی‌های نادرست از کار افتاده و دست‌های پشت پرده نمی‌خواهند در تولید الیاف اکریلیک خودکفا شویم.

۸۰۰ واحد صنعتی فرش ماشینی در شهرستان آران و بیدگل وجود دارد

عبدالرحیم مفیدی بیدگلی مدیرعامل شهرک صنعتی نساجی اصفهان گفت: شهرستان آران و بیدگل با داشتن ۸۰۰ واحد صنعتی ده درصد صنایع استان را به خود اختصاص داده و بیشتر این صنایع در حوزه تولید فرش ماشینی و صنایع وابسته کار می کنند.

او ادامه داد: تراکنش مالی سالانه شهرستان آران و بیدگل در این صنعت بیش از ۵۰ هزار میلیارد تومان است و ۱۷ هزار کارگر به طور مستقیم در این صنعت کار می‌کنند ، ۷۰ درصد مردم آران به دلیل فعالیت در کارخانه‌های تولید فرش ماشینی تحت پوشش بیمه تامین اجتماعی هستند.

مدیرعامل شهرک صنعتی نساجی اصفهان افزود: صنعت فرش ماشینی در آران باعث شده این شهرستان قطب فرش ماشینی کشور شناخته شود و بالای ۹۰ درصد تولیدات نساجی ایران در کاشان و آران و بیدگل تولید می‌شود و به همین دلیل اصفهان قطب صنعت نساجی کشور و در این حوزه دارای رتبه اول است.
 
واسطه گری، قیمت مواد اولیه تولید داخل را چند برابر کرده است
 
مفیدی تاکید کرد: با افزایش نرخ ارز، قیمت مواد اولیه این صنعت به شدت افزایش پیدا کرده و قیمت فرش ماشینی چند برابر شده است.

او گفت: مواد اولیه مورد نیاز صنعت فرش ماشینی دو قسمت است، قسمت اول نخ بی سی اف است که در داخل کشور و به همت پتروشیمی‌های داخلی تولید می شود که متاسفانه با قیمت گزاف به فروش می‌رسد و قسمت دوم الیاف اکریلیک بوده که وارداتی است و کشور‌های هند، چین، ترکیه و آلمان وارد می‌شود.

مدیرعامل شهرک صنعتی نساجی اصفهان افزود: مواد اولیه‌ای که در داخل تولید می‌شود مانند نخ (گرانول) در تمام دنیا کمتر از یک دلار است، ولی ما آن را در داخل تولید می کنیم و با این وجود حدود چهل هزار تومان می‌خریم، در حقیقت به دلیل واسطه گری و دلال بازی نخ تولید داخل را از مواد اولیه وارداتی هم بسیار گران‌تر می‌خریم.

مفیدی ادامه داد: الیاف اکریلیک با وجود توان تولید ملی، همچنان وارد می‌شود، هرچند کارخانه پلی اکریل می‌تواند الیاف اکرولیک را تولید کند، اما سال هاست که خطوط اکریلیک این کاخانه با کمتر از یک سوم ظرفیت کار می‌کند.

بالا رفتن قیمت‌ها توان خرید را از مردم سلب کرده است
 
مفیدی تاکید کرد: تولید سالیانه فرش ماشینی سالانه بالای ۷۰ میلیون متر مربع است که سی درصد آن صادر و بقیه آن مصرف داخل است، اما بالارفتن قیمت فرش ماشینی نه تنها صادرات را کاهش داده بلکه توان خرید را از مردم هم گرفته است.
 
او گفت: با سیاست‌های برگشت ارز دولت، صادرات بسیار کاهش پیدا کرده، چون به دلیل تحریم‌ها ما توانایی برگشت پول را نداریم و همین امر تولید را کاهش داده است.
 
اقتصاد شهرستان آران و بیدگل بر صنعت فرش ماشینی استوار است
 
مجید گواهی: شهرستان آران و بیدگل قطب اول تولید فرش ماشینی ایران است و اقتصاد شهرستان بر این صنعت استوار است.

او تاکید کرد: بیش از ۱۷ هزار نفر مستقیم و ده هزار نفر هم غیر مستقیم در این صنعت امرار معاش می‌کنند.

مشکل تامین مواد اولیه، صادرات را کاهش داده است

این صادرکننده نمونه فرش ماشینی گفت: مهم‌ترین مشکلات تولید فرش ماشینی در درجه اول تهیه مواد اولیه و نوسانات نرخ ارز است. نرخ فرش به دلیل افزایش نرخ مواد اولیه بسیار بالا رفته و هم در تولید و هم در فروش و صادرات با مشکل مواجهیم.

گواهی ادامه داد: با توجه به در دسترس نبودن مواد اولیه تولیدات به شدت کاهش یافته و حال فرش ماشینی به شدن وخیم است و این امر منجر به کم شدن شیفت‌های کاری و کم کردن نیروی کار می‌شود.

او تاکید کرد: گرانول در داخل تامین می‌شود، ولی همین مواد را هم با مشکل و گران تامین می‌کنیم، از طرفی الیاف اکرولیک را باید از خارج تامین کنیم و کارخانه پلی اکریل هم به دلیل تعطیلی توان تولید ندارد.

به گفته تولید کننده نمونه فرش ماشینی، در شهرستان آران و بیدگل از بهترین دستگاه‌های روز دنیا برای تولید فرش استفاده می‌شود، نقشه‌ها توسط بهترین هنرمندان طراحی شده  و بیش از ۵۰ درصد تولیدات شهرک صادر می‌شود، ولی با این اوضاع تولید به شدت کاهش یافته در نتیجه صادرات هم کاهش یافته است.

خروج بی رویه ارز با واردات مواد اولیه
 
سید جواد سجادی دبیرکل انجمن صنایع نساجی ایران گفت: پلی اکریل تنها تولید کننده الیاف اکرولیک در کشور است که دارای ظرفیت تولید ۱۵۰ تن الیاف اکرولیک در روز است که بیش از ۴۰ درصد نیاز کشور را تامین می‌کند و درصورتی که کامل فعال باشد علاوه بر اشتغال چندهزار نفر از خارج شدن ۵۰ میلیون دلار ارز جلوگیری می‌کند.

او ادامه داد: ۱۲۲ هزار تن الیاف اکریلیک مورد نیاز کشور، سال گذشته از کشور‌های ترکیه چین هند بلاروس و آلمان خریداری شد و این حجم واردات بیش از ۲۸۴ میلیون دلار ارز از کشور خارج کرده است.

الیاف اکریلیک می‌تواند در داخل کشور تولید شود
 
طغیانی نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی گفت: یکی از مهم‌ترین راه‌های تامین ارز کشور صادرات غیر نفتی است، اصفهان به عنوان قطب صنعت فرش ماشینی کشور صادرات قابل توجهی در این زمینه دارد، اما این صنعت نیازمند مواد اولیه اکریلیک است که توان تولید آن در داخل کشور و در کارخانه پلی اکریل وجود دارد.

او ادامه داد: در کشور ما برای تولید الیاف اکریلیک ظرفیت تولید تعریف شده و کارخانه پلی اکریل اصلی‌ترین ظرفیت تولیدی ما در این حوزه است.

طغیانی ادامه داد: ما سالانه حدود ۱۵۰ هزار تن نیاز به الیاف اکریلیک داریم که همه این مواد را وارد می‌کنیم و نکته مهم اینجاست که کارخانه پلی اکریل وقتی با تمام ظرفیت یعنی خط اول و دوم آن کار کند، می‌تواند سالانه بیش از ۱۳۵ هزار تن الیاف اکریلیک تولید کند که تقریبا بخش اعظم این نیاز کشو را تامین می‌کند.
 
کارخانه‌ای که یک اقلیم است و سه پادشاه

نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی ادامه داد: حدود ده الی ۱۵ سال است که کارخانه پلی اکریل دچار مشکلات مدیریتی و واگذاری است و از زمانی که به بخش خصوصی واگذار شد، بخش خصوصی از عهده مدیریت آن برنیامد و این امر تعطیلی و بیکار شدن صد‌ها کارگر این کارخانه را به همراه داشت.

طغیانی افزود: بعد از واگذاری پلی اکریل به بخش خصوصی و ناکارآمدی هیات مدیره از مدیریت آن، هیات اجرایی وزارت صمت برای حل مشکل اقدام کرد و در مرحله بعد کارگروه اقدام برای کارخانه هیات مدیره موقت تعیین کرد، اما همه این اقدامات راه به جایی نبرد و در حال حاضر این کارخانه حکایت یک اقلیم و سه پادشاه است و متاسفانه هنوز تا ظرفیت کامل تولید در این کارخانه فاصله داریم.
 
دست های پشت پرده ای که نمی خواهند پلی اکریل احیا شود
 
نماینده مردم اصفهان در مجلس شورای اسلامی هم در این باره گفت: کارخانه پلی اکریل برای تولید اکریلیک نیاز به ماده اولیه an دارد که ارزبری بسیار کمتری نسبت به واردات اکریلیک دارد وارزش افزوده ۸ برابری برای کشور به همراه دارد، اما واردات این ماده انجام نمی‌شود تا صنایع مختلف همچنان محتاج اکریلیک وارداتی باشند.

طغیانی افزود: کارخانه پلی اکریل که روزگاری نگین نساجی غرب آسیا بود و اکنون در حال رکود است و تولید چندانی ندارد، الیاف اکریلیک که در این کارخانه تولید می‌شود از خروج ارز از کشور جلوگیری می‌کند.

او ادامه داد: صنایع مختلفی در کشور نیاز به مواد اولیه اکریلیک دارند که یکی از آن‌ها صنعت فرش ماشینی است که امروزه بیش از هشتاد درصد مواد اولیه خود که اکریلیک است را وارد می‌کند در حالیکه این کارخانه، توان تولید مواد اولیه این صنعت را دارد.
 
 
نوید تولید و بومی سازی an در پارک علم و فناوری غیاث الدین جمشید کاشانی
 
تولایی رئیس اتاق بازرگانی کاشان گفت: پلی اکریل صد درصد نیازمند ماده اولیه an است، و  هم اکنون این ماده از کشورهای خارجی وارد می شود و به دلیل محدودیت های واردات این ماده، بخش اعظمی از خطوط اکریلیک کارخانه پلی اکریل خوابیده است.
 
او افزود: خوشبختانه ابتدای امسال شرکتی دانش بنیان در پارک علم و فناوری غیاث الدین جمشید کاشانی برای تولید ماده اولیه an اعلام امادگی کرده و پس از دریافت تسهیلات لازم، این ماده را تولید کرد، این ماده  به طور انحصاری فقط توسط چند کشور تولید می شود اما اکنون به همت دانشمندان کشورمان این ماده اولیه را بومی سازی کردیم.
 
رییس اتاق بازرگانی کاشان ادامه داد: تولید این ماده در اندازه ازمایشگاهی انجام شده و   عیار و کیفیت بسیار خوبی در حد 96 درصد داشت.
 
این شرکت در پارک علم و فناوری غیاث الدین جمشید کاشانی  مستقر شده و در حال تولید  ازمایشگاهی این محصول است است و امیدوارم تا قبل از دهه فجر بتوانیم محصول نیمه صنعتی این شرکت را تولید و گام بلندی در زمینه تولید اکریلیک در کشور داشته باشم.
 
به گفته کارشناسان حل مشکلات موجود در صنعت فرش ماشینی دست کم رقم تولید را به عدد ۹۰ میلیون مترمربعی سال‌های رونق می‌رساند و این یعنی خروج این صنعت ارزآور و اشتغال زا از رکود!

منبع:yjc.ir