فرش دورو ابریشم(دویدوخ) چیست؟
شما به هر نقطه ای از ایران که سر بزنید انواع فرش های مختص با آن منطقه را مشاهده خواهید کرد که ویژگی های خاص خود را دارند. فرش دورو ابریشم نیز یکی از ارزشمندترین فرش های ایرانی است که بسیار مورد علاقه تجار خارجی است.

فرش دورو ابریشم(دویدوخ) چیست؟

در ایران تنوع انواع فرش بسیار زیاد است و شما به هر نقطه ای از ایران که سر بزنید انواع فرش های مختص با آن منطقه را مشاهده خواهید کرد که ویژگی های خاص خود را دارند. وجود انواع فرش ها در ایران سبب شده است که فرش های ایران به دلیل داشتن تنوع و زیبایی در جهان شهرت داشته باشند. فرش دورو ابریشم نیز یکی از ارزشمندترین فرش های ایرانی است که بسیار مورد علاقه تجار خارجی است.

فرش دورو ابریشم
فرش دورو ابریشم یکی از انواع فرش های ایرانی است که به سبب داشتن ویژگی های متمایز و خاص دارای شهرت فراوانی است ، فرش دورو ابریشم ظاهر خاصی دارد که به راحتی می توان از آن به محل بافت فرش پی برد. این فرش توسط مردمان ترکمن ایران بافته می شود و به قالی ترکمن نیز معروف است. این فرش به سبب این که از طرح و نقش ، تکنیک ، ترکیب بندی و رنگ خاصی برخوردار است به عنوان یک اثر با ارزش هنری به حساب می آید و به همین دلیل است که فرش دورو ابریشم مشتریان زیادی از تمام دنیا دارد.

فرش دورو ابریشم - روستای دویدوخ
از روستای دویدوخ بعنوان مرکز فرش دورو ابریشم نام برده می شود. از زمان های بسیار دور در این روستا فرش دورو ابریشم بافته می شود و قدمتی طولانی دارد. ساکنان این روستا از طریق بافت فرش دورو ابریشم امرار معاش می کنند و در واقع هنر خود را به جهانیان عرضه می کنند. برخی از فرش های دستباف این روستا به دلیل این که از ارزش بالایی برخوردار هستند به ثبت جهانی نیز رسیده اند که در نوع خود قابل توجه هستند. این روستا در بخش مرزی خراسان شمالی و در راز و جرگلان واقع شده است.

 

آمار سالیانه
آماری که در مورد بافت فرش دورو ابریشم وجود دارد نیز بسیار قابل توجه است. بر اساس آمارها در هر سال حدود دو هزار متر مربع از این فرش در روستای دویدوخ بافته می شود و نکته ای که بسیار اهمیت دارد این است که هیچکدام از این فرش ها در اصطلاح روی دست بافندگان نمی ماند چرا که بسیاری از مشتریان در انتظار پایان یافتن بافت فرش ها هستند. در استان خراسان شمالی و با محوریت روستای دویدوخ در حدود چهارصد دار قالی برای بافت فرش دورو ابریشم وجود دارد. اکثریت فرش های دورو ابریشم که در این خطه بافته می شوند به کشورهای خارجی صادر می شوند که چیزی در حدود ۸۰% کل فرش های ابریشم دورو بافته شده را شامل می شود. کشورهایی اروپایی ، ژاپن و کشورهای حاشیه نشین خلیج فارس از مهمترین مشتریان فرش ابریشم دورو هستند.

ابعاد فرش
به طور کلی فرش هایی که بافته می شود در ابعاد مختلفی هستند و فرش دورو ابریشم هم که در شهرستان راز و جرگلان به خصوص روستای دویدوخ بافته می شود در ابعاد مختلف بافته می شود ولی فرش دورو ابریشم در این منطقه یک ابعاد متداول دارد که در بین بافندگان آن بسیار رایج است. در حالت معمول ابعاد فرش دورو ابریشم در این منطقه ۲ متر در ۱٫۴۰ سانتی متر می باشد که به عنوان اندازه استاندارد جا افتاده است.

فرش دورو ابریشم - نخ ابریشم
ابریشم های که برای بافت فرش دورو ابریشم استفاده می شود ، ابریشم های طبیعی هستند و نکته جالب در مورد ابریشم های فرش دورو این است که مردم ترکمن که در زمینه بافت فرش دورو ابریشم فعالیت می کنند خودشان اقدام به تولید ابریشم طبیعی می کنند و برای بافت فرش آماده می کنند. مردمان ترکمن در ابتدا از برگ های درخت توت و کرم ابریشم برای تولید پیله اقدام می کنند و زمانی که پیله آماده شد فرایند تهیه نخ ابریشم آماده می شود و از آنجا که این نخ ها خام هستند و نیاز به رنگرزی دارند با بهره بردن از رنگ های طبیعی نخ های ابریشمی را رنگ می کنند و سپس از طرح ها ، نقشه ها و ذهن های مبتکر و خلاق خود برای بافت فرش دورو ابریشم بهره میگیرند.

چله کشی فرش دورو ابریشم
چله کشی فرش دورو ابریشم به دو صورت ثابت و گردان انجام می شود که هم دارای تفاوت هایی هستند و هم از شباهت های برخوردارند. چله کشی های ثابت فرش دورو ابریشم با استفاد از یک زهوار انجام می گیرد. محاسباتی که برای چله کشی های ثابت و گردان انجام می پذیرد از یک نوع هستند و هر دو آن ها در وسط دار قالی قرار داده می شوند. از آنجا که در چله کشی فرش دورو ابریشم ، بافت در دو طرف فرش انجام می گیرد ممکن است که با توجه به رجشمار از مواد اولیه ای استفاده شود که ظریف تر هستند و یا ممکن است سی الی پنجاه درصد در تراکم بافت پایین بیاید.

نحوه چله کشی
به منظور چله کشی ثابت فرش دورو ابریشم در ابتدا تعداد گره ها بر اساس نقشه در نظر گرفته می شود و محاسباتی انجام می گیرد و بر اساس آن در میانه دار یک زهوار را می بندند. در این روش چله کشی ، محورهای در نظر گرفته برای گردش تارها هم زیر دار و همسردار می باشند. برای این منظور در شروع کار از زیردار، در ابتدا گره اول ایجاد می شود و از زیر زهوار ، نخله چله رد داده می شود و بالای سردار به زیر دار فرستاده می شود و سپس از بالای زهوار به طرف زیردار فرستاه و پیچ می خورد و در ادامه روی زیردار می آید و سپس این مسیر به مانند قبل تا پایان چله کشی تکرار می شود.

تقاوت چله کشی گردان و ثابت فرش دورو ابریشم
این نوع چله کشی با چله کشی دیگر یعنی چله کشی گردان تفاوت هایی را نیز دارد که در ثابت هر رفت و برگشتی که انجام می شود یک گره به حساب می آید اما در چله کشی گردان یک تار به حساب می آید. در چله کشی هایی که به صورت گردان انجام می پذیرند به طور معمول در میان چله ها فاصله وجود ندارد ، در حالی که در چله کشی ثابت به اندازه یک تار در بین چله ها فاصله وجود دارد. از چله کشی ثابت برای بافته هایی که دور هستند هستند و بافت هایی که از ارتفاع دار کوتاه تر هستند استفاده می شود. پس از این که چله کشی به پایان رسید به مانند چله کشی های گردان زنجیر و سوف بروی همان بافت انجام می شود.


 

فرش دورو ابریشم - روش بافت
نحوه بافت فرش دورو ابریشم بدین گونه است که به طور معمول در بافت آن ها از دو نقشه متمایز استفاده می شود که از گره های مساوی در طول و عرض برخوردار هستند در برخی از موارد نیز در بافت فرش دورو ابریشم از یک نقشه با رنگبندی های متفاوت استفاده می شود. اگر از دو نقشه متفاوت در بافت فرش دورو ابریشم استفاده شود که اندازه آنها از لحاظ گره یکسان نیست در نقشه ای که کوچکتر است ساده بافی انجام می پذیرد.

اگر طرحی که بر روی بافت قرار دارد گل باشد و پشت آن درخت باشد در این صورت می توان از دو قالیباف به صورت همزمان استفاده کرد تا یکی از آنها طرح رویی و دیگر طرح پشت را ببافند. می توان بافت را این طوری شروع کرد که در شروع کار یکی گل را ببافد و سپس دیگری هم در پشت دار درخت را ببافد.

پس از این که یک رج بافته شده یک پود کلفت و نازک زده می شود ، برای این که قالی استحکام بالایی داشته باشد پس از این که بافت رویی انجام شد یک پود نازک زده می شود و شروع به بافت پشتی می کنند که پود کلفت و نازک زده می شود. دارهایی که این چنین هستند ضروری است که پایه داشته باشند برای شروع رج دوم هم باید در طرفی که روی بافت می باشد بافت را شروع کنیم و پس از آن پشت فرش بافته می شود. به همین روش تا انتهای کار بافت انجام می پذیرد و سوف و زنجیر زده می شود و در آخر فرش از دار جدا می شود.

فرش دورو ابریشم محبوب گردشگران
فرش دورو ابریشم علاوه بر این که از مهمترین فرش های صادراتی است بسیار مورد توجه گردشگران خارجی نیز می باشد. بسیاری از گردشگرانی که به ایران می آیند و در استان خراسان شمالی حضور پیدا می کنند برای بازدید از فرش دورو ابریشم به روستای دویدوخ و سایر مناطق می روند و حتی برخی از گردشگران برای خرید فرش اقدام می کنند.



    
 
  نام و نام خانوادگی :
آدرس ایمیل یا شماره تماس :
  دیدگاه :
 
       
   
افتخارات
دريافت گواهينامه ها، استانداردها و تقدیرنامه های ملی و بین المللی
افتخارات فرش ماشینی
فرش پامچال - نانو فرش